lwów

Święta Bożego Narodzenia na Zakarpaciu na Ukrainie to różnorodne tradycje wszystkich żyjących tu narodowości. A w tym górzystym regionie jest ich ponad 100, więc nawet trudno sobie wyobrazić, jak obrzędy tych ludów przeplatają się w jednym z najmniejszych rejonów Ukrainy. Węgrzy, Rumuni, Słowacy, a nawet Niemcy, wszyscy dodali coś własnego do ukraińskiej tradycji obchodzenia Bożego Narodzenia. Wielu mieszkańców Zakarpacia obchodzi narodziny Chrystusa według kalendarza gregoriańskiego, czyli 25 grudnia. Są też rodziny mieszane, gdzie Boże Narodzenie obchodzone jest zarówno w grudniu, jak iw styczniu. To oczywiście dodaje kolorystyki spędzanemu na Zakarpaciu okresowi świątecznemu.

Poniżej prezentujemy przegląd zakarpackich potraw, które są tradycyjnie przygotowywane na Wigilię. Ponieważ przysmaków jest całe mnóstwo, a w każdej dzielnicy, wiosce czy osadzie mają swoje własne odmiany, a tradycyjne potrawy przygotowywane są na swój specjalny sposób, opowiemy o tych najbardziej oryginalnych i tradycyjnych. Pierwszą rzeczą, którą musisz wiedzieć o obrzędach Zakarpacia, jest to, że w większości nie przygotowuje się tu kutii. Pożyczona z innych regionów potrawa zyskuje co prawda popularność wśród gospodyń domowych ale tradycyjnie przygotowuje się tu inne przysmaki.

Bobalki

To danie jest przygotowywane w zakarpackich wioskach zamiast kutii. Pierwszą rzeczą do zrobienia jest ciasto. Należy zagnieść z mąki pszennej, drożdży, dodać cukier i sól, olej. Ciasto fermentuje przez 2 godziny. Następnie jest formowane w małe kulki. Są one według uznania gospodyni gotowane lub pieczone. Gdy kuleczki są gotowe, należy polać je miodem i posypać makiem. W różnych częściach Zakarpacia potrawa różni się, a czasem nawet przypomina inną potrawę. Im bliżej Hoverli, tym bardziej potrawa zmienia się nie do poznania. Bliżej regionalnego centrum Zakarpacia to danie jest słodkie, im dalej w góry, tym staje się bardziej wytrawna. Dziewczyny też wróżą na bobalkach, więc to danie często zostawia się na koniec i spożywa po Świętej Wieczerzy. Wróżba ta polega na tym, że panny dają kotu bobalki. Czyj kawałek kto zje, ta dziewczyna wyjdzie za mąż w przyszłym roku.

Kerichun

Tak nazywa się bożonarodzeniowy chleb w regionie Mizhhirya. Ale co region, to inna nazwa: karachon, nastulnik, kerechun, grachun, grechun, geredzhan. Przepisy na chleb są różne, a rola, jaką odgrywa, to nie tylko gastronomia. W starożytności Kerechun był nawet noszony „święty” do najbliższego strumienia (rzeki). Kiedy przynieśli go do domu, chleb był zabierany z progu na stół na nowym haftowanym ręczniku. Im więcej razy kerechun się toczy, tym więcej wozów z sianem właściciele będą zbierać latem. Kiedy kładą kerechun na stole, robią w nim wgłebienie. Tam kładzie się fasolę i kłosy pszenicy, a pod spód chelba wkłada się monety – na bogactwo. Dziewczyny nie przegapią okazji do wróżenia na bochenku. Chleb, zgodnie z tradycją, stoi na stole do 13 stycznia. Dopiero wtedy jest zjadany.

Kremzliki

Czyli przepyszne placki ziemniaczane. Te placki z tartych ziemniaków na samej Ukrainie mają prawie 30 nazw – rysylovaniki, kyyzlyky, terchanyky, bubanyky itp. Przygotowuje się je z różnymi nadzieniami. Ale oczywiście na Boże Narodzenie nie powinny być chude. Podsmażmy je więc na oleju i dodajmy cebulę lub grzyby zakarpackie.

Zakarpacka sałatka

Sałatka jest nam znana od dzieciństwa. Pyszne danie z wieloma składnikami – fasolą, kapustą, ogórkami, cebulą, burakami i ziemniakami trafiło w smak Zakarpacia. Tak więc do następnego ranka, kiedy można już jeść gotowane sałatki z mięsem, z przyjemnością skosztują tej dietetycznej, ale pysznej sałatki, tak popularnej na Zakarpaciu.

Varenyky

Czyli ukraińskie ierogi przyprawione oliwą. Kto nie lubi tradycyjnego farszu na święta – kapusta z ziemniakami. Często na świątecznym stole można zobaczyć wszelkiego rodzaju pierogi: z kapustą, ziemniakami, fasolą. Ponieważ w Święta Bożego Narodzenia nadal trwa ścisły post, oczywiście nie można dodawać do pierogów śmietany. Czasami gospodynie domowe na Zakarpaciu gotują nawet słodkie pierogi – z wiśniami lub suszonymi śliwkami. Więc słodycze nie pozostają pozbawione tego wieczoru.

Nadziewana kapusta

Faszerowana kapusta zakarpacka różni się wielkością od tej przygotowywanej przez gospodynie domowe w innych regionach. Tutaj gołąbki są małe – na długość palca. Tradycję tę przejęły miejscowe gospodynie domowe od Węgrów. Gospodyni, tak jak węgierscy sąsiedzi, może podać do stołu dość ostrą gołąbkę, więc na pikanterię należy być przygotowanym. Ta tradycja została również odziedziczona po Węgrach, tam to danie, jak większość innych, jest bardzo pikantne. Również gołabki można tu ugotować nie z tradycyjnej kapusty, ale z liści winogron.

Naleśniki z czosnkiem

Cóż, jak pierogi i gołąbki mogłyby poradzić sobie bez sosu? Na Zakarpaciu nazywa się on maczanka. Tutaj jest trochę inny niż zwykły sos – gęstszy i bardziej sycący. Pachnąca grzybami – doskonale nadaje się do świątecznych potraw. Doprawiona pieprzem, liściem laurowym i pachnącym czosnkiem maczanka smakuje wybornie dla każdego. Zwłaszcza, że do jej przygotowania używa się głównie białych grzybów, rzadziej – wiciokrzewu lub innych grzybów.

Świąteczne potrawy na Zakarpaciu

Ryba Zakarpacie nie obejdą się bez ryb na Boże Narodzenie. Przygotuj zarówno zwykły marynowany śledź, jak i piecz rybę. Podawane są karpie lub inne ryby rzeczne. Jest wstępnie nadziewany warzywami – marchewką i pietruszką, ogólnie wszystkimi odpowiednimi warzywami, które są w kuchni. Wszystko więc zależy od wyobraźni gospodyni. Rybę wciera się pachnącym czosnkiem i piecze.

Zupa grzybowa

To danie jest powszechne w wielu regionach Ukrainy, nie tylko na Zakarpaciu. Zakarpackie gospodynie domowe mają jednak jedną przewagę nad gospodyniami ze stepów Ukrainy, ale znaczącą – grzyby do zupy, które jesienią zbiera się zwykle samotnie w górach, a następnie suszy. Dlatego produkt do zupy jest naturalny i przygotowywany własnymi rękami.

Fasola ze śliwkami

Kolejne słodkie danie na świątecznym stole. Ten przysmak jest przygotowywany w rejonie Swalawa. Zgodnie z przepisem danie z fasoli zawiera również marchewkę, orzechy włoskie, miód i masło. Należy ugotować fasolę, dusić marchewki na oleju do miękkości i dodać namoczone śliwki, fasolę i miód. Następnie dodaje się prażone orzechy. Wystarczy wymieszać – i danie z Zakarpacia jest gotowe!

Suszone owoce na kompot

Kompot zwykle przygotowywany jest z suszonych dzikich gruszek, jabłek, rodzynek. Należy go starannie przygotować, aby nie strawić owoców, ponieważ gdy staną się zbyt miękkie, kompot będzie bez smaku. Do kompotu dodaje się miód .

Wino zakarpackie

Żadne wakacje na Zakarpaciu nie są kompletne bez wina. Ten tradycyjny napój jest przygotowywany w prawie każdym gospodarstwie domowym. Lokalny napój bogów jest zrobiony z winogron i innych jagód. W szczególności z porzeczek i malin. Na świątecznym stole często podawane jest grzane wino. Pachnący zapach napoju doprawiony goździkami, plastrami pomarańczy, cynamonem stwarza prawdziwie świąteczny nastrój! Zakarpaccy winiarze przygotowują wino nie kilka butelek, ale kilkaset litrów. Przecież kilka dni po Bożym Narodzeniu rozpocznie się największy zakarpacki festiwal wina „Czerwone wino” . W święto, które gromadzi tysiące mieszkańców Zakarpacia oraz turystów, sprzedaje się wino w beczkach.

Na Zakarpaciu nie ma identycznych potraw na Boże Narodzenie. W końcu w każdej wiosce i mieścinie istnieje wiele tradycji szwabskich, węgierskich i słowackich. Ci z Zakarpacia, którzy obchodzą Boże Narodzenie 25 grudnia, nie przestrzegają postu, ponieważ nie jest on przewidziany. A więc na ich stołach można zobaczyć indyka i uszkaa (golasle), a nawet żabie udka! Ostatnie danie jest zwykle przygotowywane w regionie Pereczyn. Tutaj pewnego razu osiedlili się Francuzi, którzy nauczyli miejscowych gotować narodowe francuskie danie.

Warto więc przyjechać na Zakarpacie na Święta i skorzystać ze świątecznego obiadu, aby w pełni poczuć gastronomiczną wielokulturowość. Wycieczki Zakarpacie są organizowane dość często z Przemyśla i innych rejonów Polski. Jeśli nie da się od koniec grudnia, to żaden problem, 6 stycznia czeka kolejna Wigilia z niezrównanymi potrawami zakarpackich gospodyń domowych!

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Please enter your comment!
Please enter your name here